برنج یکی از قدیمی ترین و مشهورترین غذاهای روی کره زمین است تا جاییکه در ژاپن و اندونزی برنج خدای خود را دارد. در شمال ایران نیز کاشت برنج رسم و رسوم خاص خود را داشته و جز جدایی ناپذیری از فرهنگ مردم شده است.
اولین مرحله از مجموعه مراحل کاشت برنج، مرحله جوانه دار کردن بذر برنج است. کشاورزان مقداری بذر از محصول برنج سال قبل خود را در محلی خشک و مناسب و به دور از هرگونه جانور و موش به صورت شلتوک یا خوشه نگهداری می کنند. گاهی اوقات بعلت خرابی محصول، کمی بذر و یا تغییر رقم محصول، بذر را از نقاط دیگر تهیه می نمایند و در سال جدید با انجام عملیات مخصوص، بذر پارسالی را جوانه دار کرده و بذر جوانه زده آماده کاشت در زمین (خزانه) می شود.
بذری که به این طریق تهیه شده است در جای خشک و مناسبی نگهداری می شود. بطوری که حشرات،پرندگان و جوندگان مثل موش به آن دسترسی نداشته باشند. استفاده از این بذر در استانهای شمالی کشور از حدود دوم الی پنجم فروردین ماه آغاز می گردد.
عملیات جوانه دار نمودن بذر برای کاشت برنج:
کاشت برنج در منزل,کاشت برنج در گلدان,نحوه کاشت برنج
بذر ذخیره شده در موقع کاشت باید جهت کاشت برنج آماده شود
بذر ذخیره شده در موقع کاشت باید جهت کاشت برنج آماده شود. بسته به میزان بذر در داخل ظرف یا حوضی که در حیاط منزل معمولاً به این منظور تعبیه شده مقداری آب ریخته و سپس در داخل آن نمک می ریزند. معمولاً 3 تا 4 کیلوگرم نمک برای 18 لیتر آب مناسب است.
در بعضی از مناطق شالیکاران از تخم مرغ تازه بعنوان معیار نمک استفاده می نمایند. بدین ترتیب غلظت نمک به 08/1 تا 11/1 می رسد این غلظت در ارقام مختلف برنج متفاوت است و در ارقام ریشکدار کمتر و در ارقام بدون ریشک بیشتر است.
سپس کشاورزان شلتوک هایی که از پارسال نگه داشته اند را داخل آب و نمک می ریزند. بذرهای سبک روی سطح آب می آیند و بذرهای سنگین تر ته نشین می شوند. بذرهای سبک ارزش کاشت ندارند و باید دور ریخته شوند.
بذرهای سنگین تر را برای مراحل بعدی با آب شسته و داخل گونی های مناسب می ریزند و گونی ها را داخل آب می گذارند و چند روز زمان می دهند البته تمامی حجم کیسه را از بذر پر نمی نمایند. چون بذور در اثر جذب آب ازدیاد حجم پیدا می نمایند و ممکن است کیسه در اثر این عمل پاره شود. در این مدت روزی 2 تا 3 مرتبه به ظرف یا حوض، آب اضافه می کنند زیرا آب بوسیله جذب شدن توسط بذور کاهش می یابد و یا ممکن است از کنار و یا کف حوض نشت نماید.
بعد از 2 یا 3 روز که گونی ها داخل آب قرار داشتند آن ها را خارج کرده و بذرهای داخل گونی را روی زمین یا حصیر می ریزند و روی آن را با پارچه نمدی می پوشانند. از الآن حدود یک هفته طول می کشد تا بذرها جوانه زده و آماده کاشت در زمین کشاورزی ای به اسم “خزانه” شوند.
مدت زمان لازم برای جوانه دار شده شدن بذر بسته به دمای محیط از 2 تا 8 روز متفاوت است. هر چه درجه حرارت بیشتر باشد مدتی که بذر می تواند جوانه دار شود کاهش می یابد. حداقل درجه حرارت لازم برای جوانه درا شدن بذر 12 درجه سانتی گراد و حداکثر 25 درجه سانتی گراد است.
فرودین ماه زمان کاشت برنج است و مرحله جوانه دار کردن بذر برنج نیز از اوایل فروردین شروع شده و حدود ده روز زمان می برد.
آماده نمودن خزانه برای کاشت برنج
نحوه کاشت برنج,فصل کاشت وبرداشت محصول برنج,کاشت برنج
در نقاط مختلف کشور کاشت برنج به دو روش نشایی و مستقیم انجام می شود
در نقاط مختلف کشور کاشت برنج به دو روش نشایی و مستقیم انجام می شود. در اکثر مناطق کشور کاشت برنج به روش نشایی انجام می گیرد. در استانهای گیلان و مازندران نیز کشت برنج به طریق نشایی انجام می شود.
خزانه قسمت کوچکی از زمین کشاورزی است که بذرهای جوانه دار شده را درون آن می کارند تا تبدیل به نشاء شوند. از آنجایی که کاشت برنج در ایران عموماً به روش نشائی انجام می شود، کشاورزان از حدود 6 ماه قبل از عملیات جوانه دار کردن بذرها، یعنی پاییز، عملیات آماده کردن قطعه زمین کشاورزی موسوم به خزانه را انجام می دهند.
زمینی که برای خزانه انتخاب می گردد باید در اواخر پاییز به عمق 15 تا 20 سانتی متر شخم زده شود و در اواخر زمستان قبل از شروع فصل کشت روی آن مقداری کود دامی کاملاً پوسیده بریزند، سپس آنرا کاملاً با خاک مخلوط نمایند.
سپس مجدداً زمین را شخم زده و تمامی سنگ و کلوخ های سطح خاک را جمع آوری می کنند.
سپس مقداری کود ازته (شکری) و مقداری کود فسفره (فسفات آمونیم) به زمین می دهند، پس از انجام این عمل بوسیله ماله یا وسایل دیگر که کاملاً صاف است سطح زمین را هموار و یکنواخت می نمایند، بعداً زمین را به عرض 5/2 تا 3 متر و به طول 5 تا 10 متر مرزبندی می نمایند.
بدین ترتیب زمین خزانه آماده کاشت بذرهای جوانه دار می شود. در آخر نیز اطراف خزانه را با جوی آب پوشش می دهند تا بتوان درون خزانه آب نگهداری کرد.
مرحله کاشت بذرهای جوانه دار برنج در خزانه
مراحل کاشت برنج,روش های مناسب کاشت برنج,فصل کاشت برنج
کاشت بذر جوانه دار برنج در خزانه از همان اوایل فروردین انجام می شود
مرحله کاشت بذر جوانه دار در خزانه از همان اوایل فروردین و بعد از مرحله جوانه دار کردن انجام می شود. در این مرحله داخل خزانه را با حدود 3 سانتی متر آب پر کرده و بذرهای جوانه دار را با دست روی سطح خاک می ریزند. می توان برای جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید و دور نگه داشتن جوانه ها از دید پرندگان روی آن ها را با کلش سوخته پوشاند.
همچنین روی سطح خزانه را برای جلوگیری از ورود سرما با نایلون می پوشانند و در طول روز قسمتی از آن را باز می کنند تا دما متعادل شده و اکسیژن نیز وارد خزانه شود. حدوداً 25 تا 30 روز طول می کشد تا نشاء رشد کاملی کرده و برای کاشت در زمین اصلی آماده شود.
زمانی می گوییم نشاء رشد کافی کرده که حدود 15 تا 20 سانتی متر قد داشته و 4 یا 5 برگ داشته باشند. در مدت رشد نشاء ها باید آب داخل خزانه را حداقل روزی یک مرتبه کنترل نمود.
همچنین در این مدت می توان برای تامین مواد غذایی خزانه از کودهای دامی، آلی و معدنی نسبت به مساحت خزانه مورد نظر استفاده کرد.
کودهای شیمیایی از قبیل اوره و سوپر فسفات هر کدام به میزان 5/2 کیلوگرم در هکتار می توان به سطح خزانه افزود. کود فسفره را قبل از کاشت بذر در خزانه به زمین می دهند.
علفهای هرز خزانه را باید مرتباً وجین کرد و از بین برد. هر روز باید کنترل خزانه بدقت انجام گیرد تا مورد حمله آفاتی از قبیل پرندگان، مگس خزانه و غیره قرار نگیرند و همچنین عاری از بیماری مختلف باشد. در صورت مشاهده تراکم علفهای هرز و همچنین آفات و بیماریها باید بطور مناسبی سطح خزانه را سمپاشی نمود.
آماده کردن زمین اصلی یا شالیزار برای کاشت برنج
کاشت برنج,مراحل کاشت برنج,درباره کاشت برنج
قبل از کاشت برنج در زمین اصلی اقدام به مرمت و بازسازی مرزها و کرت ها می نمایند
قبل از کاشت برنج در زمین اصلی اقدام به مرمت و بازسازی مرزها و کرت ها می نمایند.
از عملیات دیگری که قبل از کاشت برنج در زمین اصلی انجام می گیرد پاک کردن زمین از کاه و کلش و اجسام خارجی دیگر می باشد.
شخم شالیزار در دو نوبت انجام می گیرد:
نوبت اول؛ در پاییز یا اواخر زمستان و شخم دوم بوسیله تیلر که در بهار انجام می گیرد شخم دوم؛ عمود بر جهت شخم اول انجام می گیرد. پس از آن عمل تسطیح و ماله کشی که «پیشکاول» نیز نام دارد انجام گرفته و سطح زمین کاملاً هموار می گردد.
به عمل صاف کردن زمین در بعضی نقاط شمال «لت زدن» نیز می گویند. عمل لت زدن باید بدقت انجام گیرد تا سطح زمین کاملاً صاف و یکنواخت گردد و ارتفاع آب در نقاط مختلف سطح زمین یکسان باشد.
مرحله انتقال نشاء از خزانه به زمین اصلی
عمل انتقال نشاء از خزانه به زمین اصلی برای انجام عمل کاشت را نشاء کاری می نامند. بعد از اینکه بذرها حدود 20 سانتی متر رشد نموده و هر بذر 4 یا 5 برگ داشت. نشائ باید از زمین خزانه به آرامی و با دست کنده شده و برای کاشت به زمین اصلی برده شوند.
برای کندن نشاءها از خزانه باید اول زمین خزانه را آبیاری کرد تا نشاءها به راحتی از خاک جدا شوند و آسیبی به ریشه آن ها وارد نشود. نشاء ها بدقت و آرامی از داخل خزانه کنده می شوند و علفهای هرز آن جدا می گردند.
از مهمترین علفهای هرزی که در این مرحله در خزانه زیاد دیده می شود علف هرز مهم شالیزار به نام سوروف است. که در مراحل اولیه رشد خود بسیار شبیه نشاء های برنج بوده و تنها کشاورزان با تجربه می توانند آنرا از برنج تشخیص داده و از نشاء جدا نمایند
مرحله نهایی کاشت برنج، کاشت نشاء در زمین اصلی
مراحل کاشت برنج,درباره کاشت برنج,خاک مناسب کاشت برنج
مرحله نهایی کاشت برنج، کاشت نشاء در زمین اصلی است
نشاءها به صورت چندتایی کاشته شده و تعداد نشاءهایی که کنار هم قرار داده می شوند و همچنین فاصله هر دسته از نشاء از دسته های اطراف به نوع نشاءها بستگی دارد. در اصل فاصله کاشت نشاء ها بسته به نوع برنج متفاوت است. نشاء برنج هایی که محصول بیشتری می دهند با فاصله بیشتری از هم کاشته می شوند.
نشاء کارها، برنج را در جلوی خود کاشته و بتدریج به عقب حرکت می نمایند تا علاوه بر تسریع
در عمل نشاء کاری از لگدکوب شدن نشاء ها جلوگیری بعمل آید.
در هنگام نشاء کاری باید در داخل زمین شالیزار به اندازه کافی آب وجود داشته باشد زیرا آب مانع رشد علفهای هرز و کم شدن درجه حرارت می شود. همچنین وجود آب بعنوان یک قیم برای نشاء بوده و از خوابیدن نشاء ها جلوگیری می نماید.
پیشنهاد ویژه
بیتوتهتور کیش باهتلهای متنوع/تضمین بهترین قیمت
بیتوتهآنی و قطعی با ما جا داری!
بعد از کاشت باید به زمین شالیزار کود شیمیایی افزود. کودهایی که می توانند مورد استفاده قرار گیرند، اوره و فسفات آمونیوم (هر کدام به مقدار 100 کیلوگرم در هکتار) می باشند.
کاشت برنج در گلدان و در منزل
کاشت برنج در منزل،کاشت برنج در گلدان,فصل کاشت برنج
افرادی که در مناطق گرم زندگی می کنند بهترین شانس را کاشت برنج در منزل دارند
به طور ایده آل، شما به حداقل 40 روز متوالی که دمای هوا بیش از 70 درجه فارنهایت (21 درجه سانتی گراد) باشد، نیاز دارید. افرادی که در مناطق گرم زندگی می کنند بهترین شانس را برای کاشت برنج در منزل دارند.
بذرهای برنج را از یک فروشگاه لوازم باغبانی بخرید و یا برنج های دانه بلند قهوه ای رنگ را از فروشگاههای مواد غذایی تهیه کنید. برنج های آماده که به دلیل فرآوری رنگ شان سفید نیست، بهترین گزینه هستند.
برنج سفید را انتخاب نکنید، زیرا پوسته دانه های برنج سفید برداشته می شوند. در نتیجه این دانه ها جوانه نخواهند زد.
1. خیس کردن دانه ها:
دانلود PDFهای آموزش رمزارز و فارکس!! (رایگان)
دوره تحلیل تکنیکال مقدماتی کاملا رایگان در کارگزاری مفید
دانه ها را به مدت 24 ساعت در آب خیس کنید. دانه های برنج را در یک کاسه قرار دهید و آن ها به صورت کامل زیر آب ببرید. 24 ساعت دیگر دانه ها را در یک منطقه گرم قرار دهید. 48 ساعت بعد اگر آن ها را بررسی کنید، خواهید دید که جوانه زده اند.
با این حال، شما می توانید به جای انجام این مراحل، گلدان خود را با خاک و آب آماده کنید و دانه ها را درون آن ریخته تا فرآیند جوانه زدن در خاک انجام شود.
سطل یا گلدان پلاستیکی را به اندازه ی 15 سانتیمتر از خاک گلدانی یا خاک معمولی، پر کنید و روی خاک به میزان 5 سانتیمتر آب بریزید. یک مشت پر از برنج دانه بلند را به گلدان اضافه کنید. برنج¬ ها در درون خاک ته نشین می شوند. گلدان را در محیط گرم و آفتابی قرار دهید و شب ها آن را به مکانی گرم انتقال دهید.
2. انتخاب گلدان مناسب برای کاشت برنج در منزل
کاشت برنج در گلدان,روش های مناسب کاشت برنج,فصل کاشت برنج
برای کاشت برنج در منزل باید از گلدان های بدون روزنه استفاده کنید
شما باید یک یا چند گلدان پلاستیکی بدون روزنه پیدا کنید. تعداد یک یا چند گلدان بستگی به این دارد که شما می خواهید چه تعداد از این شبه مزرعه های شالیکاری مینیاتوری درست کنید. اطمینان حاصل کنید که ظروف شما حداقل 0.30 متر عمق و 0.30 تا 0.61 متر عرض داشته باشند.
برای هر 14.5 کیلوگرم برنج، 9.3 متر مربع مساحت نیاز است. این بدان معناست که اگر شما از ظروف 0.093 تا 0.186 M2 استفاده می کنید، فقط حدود 0.045 تا 0.091 کیلوگرم برنج برداشت خواهید کرد.
سوراخ های زهکشی را در صورت وجود مسدود کنید. برخلاف بیشتر گیاهان، نباید آب از گلدان های برنج تخلیه شود. بنابراین، یا از ظروف بدون سوراخ استفاده کنید و یا سوراخ های ظرف یا گلدان هایتان را مسدود کنید.
ارتفاع خاکی که درون گلدان می ریزید باید 15 تا 20 سانتی متر باشد. برای تهیه ی خاک مورد نیازتان می توانید از خاک باغچه خود استفاده کنید که در این صورت باید به آن کمپوست اضافه کنید، به طوری که نسبت کمپوست به خاک 1 به 2 باشد. دقت داشته باشید که آب باید به اندازه 5 سانتی متر نسبت به سطح خاک بالاتر باشد.
3. اضافه کردن دانه های جوانه زده به گلدان:
دانه های جوانه زده خود را به سطل یا گلدان خود اضافه کنید. دانه های جوانه زده به درون خاک فرو می روند. یک لایه برنج را به صورت یکنواخت پخش کنید، بذرها رابا فاصله ی 2.5 تا 5 سانتی متر کنار هم قرار دهید. اگر جوانه های شما در آب شناور می شوند، می توانید از انگشتان دست خود برای فشار دادن ریشه ها به داخل خاک استفاده کنید.
از این زمان به بعد برنج ها دیگر نیاز به مراقبت زیاد ندارند. میزان آب بر روی خاک را در حد 5 سانتیمتر یا بیشتر نگه دارید. زمانی که طول برنج¬ ها به 14 تا 15 سانتی متر رسید، سطح آب را به 10 سانتیمتر افزایش دهید. سپس اجازه دهید که سطح آب در طول یک دوره ی زمانی، خود به خود پایین برود. در شرایط ایده آل، نباید گیاه در زمان برداشت محصول، درون آب قرار داشته باشد.
سطل یا گلدان را به صورت روزانه و به مدت 6 الی 8 ساعت در معرض نور آفتاب قرار دهید. ولی اگر در خانه ی خود یک منطقه ی آفتابی ندارید به خرید چراغ رشد نیاز خواهید داشت. چراغ رشد را طوری تنظیم کنید که دقیقا عمود بر گلدان ها باشد. برای گرم کردن آب بهتر است با تشک های گرم گلدان ها را بپوشانید.
4. برداشت برنج
فصل کاشت برنج,نحوه کاشت برنج,فصل کاشت وبرداشت محصول برنج
بعد از 4 ماه از کاشت برنج در گلدان، برنج شما آماده برداشت است
اگر همه چیز خوب پیش برود،بعد از 4 ماه از کاشت برنج در گلدان، برنج شما آماده برداشت است. رنگ ساقه های برنج از سبز به طلایی تغییر می کند که نشان دهنده ی زمان برداشت محصول است.
منظور از برداشت برنج، بریدن و دسته کردن خوشه های افشانی است که به ساقه ها چسبیده اند. برای برداشت برنج، ساقه ها را ببرید و اجازه دهید تا خشک شوند. آن ها را درون روزنامه بپیچید و 2 تا 3 هفته در مکان گرم و خشک قرار دهید.
زمانی که ساقه های برنج خشک شد، آن ها را درون فر با دمای پایین (زیر 200) به مدت یک ساعت برشته کنید. سپس شلتوک ها (پوسته های برنج) را با دست جدا کنید. تمام شد! اکنون شما می توانید به وسیله ی برنج هایی که خودتان کشت کرده اید، آشپزی کنید.
تاریخ خبر : ۱۴۰۰/۱۰/۲۹
